Czynniki takie jak system i poziom edukacji w danym państwie, a także różnice kulturowe sprawiają, że młodzi ludzie w różnym wieku i stopniu wchodzą na rynek pracy. Jedni koncentrują się na nauce i z decyzją o podjęciu pracy czekają do zakończenia edukacji a inni zaczynają swoją przygodę z rynkiem pracy już podczas szkoły bądź studiów (w formie pracy w niepełnym wymiarze godzinowym, pracy weekendowej lub wakacyjnej). Można wyróżnić dwie grupy osób, które kontynuują edukację i jednocześnie pracują. Różnice te są przede wszystkim zauważalne w rodzaju podejmowanej pracy. Jedna grupa osób podejmuje pracę pozwalającą na zdobycie doświadczenia zgodnego z profilem edukacji oraz z planowaną ścieżką kariery zawodowej, natomiast druga podejmuje prace czysto zarobkowe nie związane z przyszłym profilem zawodowym.
Duże różnice w aktywności młodych ludzi na rynku pracy możemy zaobserwować pomiędzy poszczególnymi państwami UE. Spowodowane jest to między innymi tym, na jakim poziomie w danym kraju są programy praktyk zawodowych i staży, czy istnieje rozwinięty rynek pracy dla studentów, różnic w systemie edukacji oraz różnic kulturowych i podejścia społeczeństwa do edukacji.
W ostatnich latach w Europie wzrosła liczba młodych bezrobotnych w stosunku do osób ze „starszych grup", co w dużej mierze nastąpiło przez kryzys wywołany z powodu pandemii Covid-19. Innym powodem problemów w poruszaniu się na rynku pracy jest brak doświadczenia w tym obszarze. Z tego powodu młodzież często godzi się na prace tymczasowe, poniżej kwalifikacji i bez szans na rozwój, co skutkuje wyższymi wskaźnikami rotacji i częstszymi okresami pozostawania bez zatrudnienia.
Aby zapobiegać problemom powodowanym przez wysoką stopę bezrobocia wśród młodych ludzi wiele państw oraz organizacji UE wprowadza programy wspierające młodych ludzi na rynku pracy.
Do podstawowych typów programów skierowanych do młodych ludzi można zaliczyć:
- szkolenia dotyczące rynku pracy
- pomoc w poszukiwaniu pracy
- subsydia płacowe i programy stażowe
dla młodzieży.
W październiku 2022 r. stopa bezrobocia w UE osób do 25 r.ż. wyniosła 15,1%. Sytuacja w tej grupie wiekowej znacząco się różniła pomiędzy poszczególnymi krajami członkowskimi. Najniższą stopę bezrobocia odnotowano w Niemczech, gdzie wynosiła ona zaledwie 5,7%, a najwyższą w Hiszpanii, gdzie sięgnęła pułapu 32,3%. W Polsce było to 11,3%.
Ponadto, w omawianej grupie wiekowej można zauważyć znaczne różnice pomiędzy poszczególnymi krajami i jeśli chodzi o poziom zatrudnienia, to dotyczy to zarówno osób, które są aktywne zawodowo i zakończyły edukację oraz tych, które w dalszym ciągu się uczą i jednocześnie są aktywni na rynku pracy.
W oparciu o te 2 kryteria kraje UE można podzielić na 6 grup w zależności od poziomu zatrudnienia osób uczących się oraz tych, które zakończyły już edukację. Pierwsza grupa państw, do których między innymi należy Polska charakteryzuje się wysokim poziomem zatrudnienia osób, które zakończyły już edukację i bardzo niskim wskaźnikiem zatrudnienia wśród osób, które jeszcze się uczą i równocześnie pracują. Natomiast do grupy szóstej należą państwa, w których istnieje wysoki odsetek osób uczących się i pracujących, a na średnim poziomie utrzymuje się zatrudnienie osób, które zakończyły już edukację.
Artykuł powstał w ramach kampanii informacyjnej realizowanej w ramach sieci EURES pn. „Jobs for Young People – Praca dla młodzieży", która potrwa do końca lutego 2023. Więcej informacji można znaleźć na stronie https://eures.praca.gov.pl/pl/w/praca-dla-mlodych-europejski-rok-mlodziez oraz w mediach społecznościowych używając #EURES4Youth